Białowieski Park Narodowy jest idealnym miejscem po którym łatwo oraz szybko można przemieszczać się rowerem. Dzięki dobrze rozwiniętej sieci szlaków pieszych i rowerowych można, w harmonii z naturą, dotrzeć do najbardziej wartościowych przyrodniczo rejonów. Istnieje również wiele dróg, którymi można dojechać rowerem z Białegostoku do Białowieży. Jedna z tras biegnie przez Krainę Otwartych Okiennic oraz częściowo pokrywa się z Podlaskim Szlakiem Bocianim – szlakiem prowadzącym przez tereny najbardziej malownicze oraz bogate przyrodniczo w naszym województwie. Niewątpliwie jednym z tych miejsc jest Białowieski Park Narodowy – Kraina Żubra, którego tak bardzo chciałem spotkać na żywo przemieszczając się po jej terenach, których łączny obszar wynosi 5316 ha.
Jak dojechać rowerem z Białegostoku do Białowieży?
Zdecydowana większość trasy z Białegostoku do Białowieży biegnie przez drogi o małym natężeniu ruchu. Najbardziej ruchliwym oraz jednocześnie najmniej przyjemnym fragmentem drogi jest niedługi odcinek krajowej 19stki. Do wylotu z Białegostoku biegnie ścieżka rowerowa, później będziemy musieli wskoczyć na szosę i jechać nią do miejscowości Kuriany, za którą skręcimy w lewo w stronę Rafałówki. Dalsza część wycieczki to już sama przyjemność.
Po drodze przejeżdżamy przez wieś należącą do Krainy Otwartych Okiennic – jest to szlak biegnący przez trzy wsie o unikatowej architekturze: Trześcianka, Soce i Puchły. Specyficzną cechą domków znajdujących się w tych wsiach są bogato dekorowane i malowane jaskrawymi kolorami okiennice, wiatrownice oraz narożniki. Zdobienia te są niespotykane w pozostałych regionach Polski i odnoszą się do ornamentów stosowanych w rosyjskim budownictwie ludowym.
Ze wsi Trześcianka kierujemy się w stronę Narwi przed którą skręcimy w lewo i będziemy dalszą podróż kontynuować Podlaskim Szlakiem Bocianim oznaczonym czerwonym kolorem. Dalsza droga biegnie przez drogi asfaltowe oraz szutrowe o małym natężeniu ruchu. Pomimo tego, że szlak jest wytyczony trzeba uważać na to, by nie przegapić skrętu w polną drogę.
Atrakcje w Białowieży:
Białowieża oferuje wiele atrakcji turystycznych. Fani aktywnego wypoczynku mogą wypożyczyć rowery i zwiedzić tereny puszczy poruszając się po wyznaczonych szlakach, natomiast miłośnicy dobrego jedzenia znajdą tutaj wiele restauracji oferujących wyśmienite regionalne potrawy. Poniżej zamieszczam listę atrakcji wartych uwagi:
Muzeum Przyrodniczo-Leśne Białowieskiego Parku Narodowego:
Muzeum Przyrodniczo-Leśne Białowieskiego Parku Narodowego znajduje się w nowoczesnym budynku gdzie w ciekawy oraz innowacyjny sposób prezentowane są zbiory przyrodnicze z zoologii, botaniki oraz historycznego użytkowania puszczy. Odwiedzając muzeum, czynne od wtorku do niedzieli w godzinach 9-17, pod koniec sezonu możecie liczyć na niewielkie grupy turystów.
W trakcie zwiedzania klimat podbijają efekty dźwiękowe, a z niewielkich urządzeń audio możemy usłyszeć narrację, dobrze znanej z filmów dokumentalnych, Krystyny Czubówny. Za wstęp ze wspomnianym urządzeniem audio dorosła osoba musi zapłacić 13 zł – myślę, że są to rozsądne pieniądze za obejrzenie tak dobrze przygotowanej ekspozycji składającej się z realistycznych dioram przedstawiających zwierzęta, grzyby oraz rośliny w ich naturalnych środowiskach. Całość prezentacji jest wzbogacona efektami świetlnymi oraz dźwiękowymi. Po zakończeniu zwiedzania można udać się na wieże widokową i (prawie) zobaczyć panoramę puszczy. Moim zdaniem wieża mogła by mieć 2-3 piętra więcej.
Rezerwat Ścisły Puszczy Białowieskiej:
Jest najcenniejszym obszarem Parku znajdującym się w widłach rzek Hwoźna oraz Narewka. Jego obszar wynosi 4747 ha i obowiązuje na nim całkowity zakaz ingerencji ze strony człowieka. Dzięki niezakłóconej harmonii życia lasu teren ten jest niezwykle doceniamy przez badaczy. Wejście na teren Rezerwatu Ścisłego możliwe jest wyłącznie z licencjonowanym przewodnikiem. Za dodatkową opłatą możliwe jest zwiedzanie rezerwatu na rowerach.
Obszar Ochronny ?Hwoźna?
W przeciwieństwie do obszaru ochrony ścisłej na tym terenie dozwolona jest ingerencja człowieka związana z czynną ochroną ekosystemów leśnych. Znajdują się tutaj trzy szlaki turystyczne: czerwony – wokół Uroczyska Głuszec 7,2 km, czarny – Carska Tropina 4 km oraz zielony – Wilczy Szlak 11,5 km prowadzący do Kosego Mostu. Przez obszar ochronny Hwoźna przebiegają szlaki rowerowe: czarny Kosy Most ? Narewka, zielony Narewka ? Uroczysko Wilczy Szlak ? Narewka.
Ośrodek Hodowli Żubrów
Ośrodek składa się z dwóch części: rezerwat hodowlany (niedostępny dla turystów) oraz Rezerwat Pokazowy, w którym możemy zobaczyć żubry, koniki polskie, żubronie (krzyżówkę żubra z bydłem domowym), jelenie, sarny, łosie dziki a także wilki. Rezerwat pokazowy czynny jest od wtorku do niedzieli w godz. 9-16.
Pozostałe atrakcje:
- obelisk na grobli pałacowej
- kościół katolicki w „stylu narodowym” z lat 20. XX wieku
- cerkiew pw. św. Mikołaja Cudotwórcy
- dworzec kolejowy Stacja Towarowa z 1903 roku
Wieże widokowe:
- wieża w Babiej Górze nad Zalewem Siemianówka (widok na dolinę Narwi i zalew),
- wieża w Muzeum Przyrodniczo – Leśnym w Białowieży (panorama Polany Białowieskiej, Białowieży i Obszar Ochrony Ścisłej),
- punkt widokowy między stawami na Topile (widok na stawy śródleśne i na rzekę Perebel),
- punkt widokowy ? Carska Tropina (panorama doliny rzeki Narewki i Obrębu Ochrony Ścisłej BPN).
Powrót rowerem z Białowieży:
Jak dla mnie była to największa atrakcja całego wyjazdu. Za cel postawiłem sobie przejechanie leśnymi drogami jak najbliżej miejscowości Narew. Z mapy wynikało, że las kończy się kilka kilometrów przed tą miejscowością. Po drodze można było zobaczyć mnóstwo powalonych porośniętych mchem drzew oraz zbiorników wodnych. Drogę przecinały tory kolejowe zarówno te używane jak i od lat zarośnięte trawą i drzewami. Szukanie trasy może okazać się niezłą zabawą, zdarzyło się, że droga niespodziewanie kończyła się w lesie i było trzeba przedzierać się przez krzaczory z nadzieją odnalezienia kolejnej.
Niestety nie udało mi się dotrzeć leśnymi drogami i bezdrożami tak daleko jak chciałem. W sumie po puszczy przebyliśmy nieco ponad 50 km, a dalszą część drogi powrotnej prowadziła przez bardziej cywilizowane asfaltowe oraz szutrowe drogi.
Podsumowanie:
Białowieski Park Narodowy jest wyjątkowym miejscem, które z czystym sumieniem mogę polecić każdemu cyklomaniakowi. Wypełnione czystym powietrzem ogromne obszary leśne to znakomity teren na rowerowe wycieczki. Nawet jeśli nie posiadacie roweru, nic nie stoi na przeszkodzie, aby taki wypożyczyć na miejscu. W przyszłości będę musiał zaplanować dłuższy pobyt w Białowieży oraz jej okolicach, ponieważ jeden weekend to zdecydowanie za krótko, aby dobrze zwiedzić okolicę oraz skorzystać z dostępnych atrakcji.