Obserwując obecny wygląd i wyposażenie roweru, każdy z nas wie, że zanim dorósł on do tej postaci musiał przejść długą metamorfozę. Na początku wizja dwuśladu była dosyć prymitywna. Dopiero na przestrzeni lat był on ubogacany w pomocne akcesoria. Początkowa funkcja roweru miała na celu przemieszczanie się za jego pomocą do różnych miejsc. Warto wrócić pamięcią do początków tego pojazdu, który dzisiaj spełnia funkcje: sportową, rekreacyjną i turystyczną.
Właściwie historia roweru sięga czasów starożytnego Egiptu i Babilonii. Właśnie w regionach tych miejsc odnaleziono wizerunek pojazdu przypominającego wyglądem ten pojazd. Trudno określić, kto tak naprawdę był pierwszym konstruktorem roweru. Właściwie zasługę te przypisuje się dla Leonardo Da Vinci. Człowiek ten był prekursorem w kreowaniu wielu maszyn użytkowych funkcjonujących do dzisiaj. Wśród jego projektów odnaleziono rysunek datowany na 1493 rok, który przedstawia podobną do współczesnego roweru konstrukcję. Z kolei pierwsze konstrukcje drewnianych, dwukołowych pojazdów bez zwrotnego przedniego koła, amortyzacji i hamulców pojawiły się już w XVII wieku. Pierwsze modele rowerów były zdecydowanie bardzo prymitywne, a ich siłę napędową stanowiły nogi cyklisty, służące w tym przypadku do odpychania się od podłoża. Przez cały XVIII wiek na terenach dzisiejszej Anglii i Francji konstruktorzy zastanawiali się nad udoskonalaniem budowy roweru. Znaczące zmiany zaszły dopiero na początku XIX wieku. Ważny etap rewolucji polegał na wprowadzeniu w roku 1813 zwrotnego przedniego koła, dzięki któremu pojazd pozwalał sprawniej się kierować, pozostając jednak ciągle maszyną, którą odpychała siła ludzkich nóg. Autorem innowacji był Karl Friedrich Christian Ludwig von Drais, pomysłowy i wpływowy mieszkaniec Badenii. Konstruktor z upodobaniem, zgrabnie przebierając nogami, przemierzał od 12 czerwca 1817 roku na swoim pojeździe ludne ulice Karlsruhe i Mannheim. Pojazd ten rozwijał średnią prędkość 15 km na godzinę, aż wreszcie postanowił pokonać trasę z Karlsruhe do Strasburga. Wieść niesie, że odległość blisko 90 km przebył w 4 godziny. Maszyna otrzymała wkrótce nazwę ?drezyna?, co było nawiązaniem do nazwiska jej budowniczego. Dość szybko zyskała ona licznych zwolenników na terenie Niemiec, Francji i Anglii. Formalne potwierdzenie praw do wynalazku ? rodzaj badeńskiego patentu ? otrzymał Drais w roku 1818.
W kolejnych latach konstruktorzy próbowali stworzyć mechanizm, który umożliwiłby płynną jazdę w oderwaniu nóg od podłoża. Dlatego podobny pojazd zbudował w roku 1819 Denis Johnson z Londynu. Użytkownikom drezyny niezbyt odpowiadał uciążliwy sposób napędzania pojazdu, gdyż drogi bywały wyboiste i błotniste, a buty i spodnie kosztowne. Ciągle zatem rozmyślano nad sposobem trwałego oderwania nóg od brudnego traktu i nad metodą przyspieszenia jazdy.
Pierwszy pomysł wyposażenia drezyny w rodzaj pedałów umieszczonych bezpośrednio na osi przedniego koła przyszedł do głowy około roku 1840 szkockiemu kowalowi o nazwisku Kirkpatrick Macmillan. Podobne rozwiązanie zastosował w 1844 roku Niemiec Gottlieb Mylius. W roku 1853 inny Niemiec, a mianowicie Philip Heinrich Fischer, również dodał pedały do maszyny biegowej, tworząc swój pojazd.
Wówczas pojawił się doskonale nam znany z licznych przekazów ikonograficznych welocyped i pierwotny bicykl, którego dominującą cechą po 1870 roku było wielkie przednie koło. Różnica w średnicy kół wynikała z konieczności nadania pojazdowi odpowiedniej prędkości przy niezbyt szybkich obrotach pozbawionych przełożenia pedałów w celu zachowania równowagi podczas jazdy.
Bicykle z wysoko położonym siodełkiem wymagały od kierujących nimi użytkowników zwinności. Zdecydowanie trudne było wsiadanie i zsiadanie. Dodatkowo nie łatwo można było upaść i doznać kolizji z pieszymi. Pojazdy te stały się jednak modne i poszukiwane w wielu krajach. Z tego powodu na ulicach europejskich i amerykańskich miast oraz na lepiej utrzymanych szosach pojawiły się tłumy dziwacznych wehikułów. Wśród nich znalazły się konstrukcje trójkołowe lub czterokołowe.
Kolejnym etapem w rozwoju roweru była przekładnia łańcuchowa, którą w 1868 roku opracowali Guilmet i Meyer, stosując łańcuch drabinkowy systemu Galle’a. Z kolei Thomas McCall około roku 1870 wymyślił układ uchylnych tzw. wahliwych pedałów poruszających popychacze, które wprawiały w ruch obrotowy przedłużoną oś tylnego koła.
Pewien Anglik John Kemp Starley w 1885 roku doposażył bicykl w ramę z rur, kół o jednakowej średnicy i kierownicy bezpośrednio połączoną z widelcem. Pojazd posiadał oczywiście przekładnię łańcuchową napędzającą tylne koło. Taka właśnie ?bezpieczna? konstrukcja weszła do produkcji w 1896 roku pod handlową nazwą ?Rover?.
Co jakiś czas pojawiało się ulepszenie, między innymi z regulowanym siodełkiem, stosowane już w 1818 roku przez Joseph’a Nicephore’a Niepce’a, francuskiego fizyka i wynalazcę. Dodatkowo komfort jazdy poprawiło zastąpienie w 1868 roku żelaznych obręczy kołowych pełnym ogumieniem kół. Następnie w 1888 roku zostały wprowadzone opony pneumatyczne z dętką przez Johna Boyda Dunlopa z Belfastu. Ważną innowacją było również zainstalowanie napędowego mechanizmu korbowego, który opatentował Johann F. Trefz w roku 1869.
Metamorfozie ulegały również koła rowerowe. W roku 1869 James Starley i William Hillman opatentowali koło ze szprychami wykonanymi z drutu. Pozwoliło to powiększenie średnicy przedniego koła bicykli. Kolejne ulepszenie konstrukcji koła nastąpiło w 1874 roku, gdy zastosowano splecione szprychy z indywidualnym naciągiem. Znacznie poprawiło to amortyzację i parametry wytrzymałościowe układu jezdnego.
W roku 1894 pojawiło się koło swobodnego obrotu, które znalazło powszechne zastosowanie po roku 1898. Natomiast w 1899 roku wprowadzono tzw. przerzutkę, czyli mechanizm umożliwiający zmianę przekładni w zależności od warunków terenowych.
W tym okresie niemiecki mechanik i przedsiębiorca Ernst Sachs opracował słynne torpedo, czyli piastę wolnobiegową z hamulcem. Dzięki niej można było hamować przy pomocy pedałów. Firma Fichtel & Sachs produkująca rowery wypuściła swój produkt na rynek w 1900 roku. Torpedo bardzo szybko uzyskało wielką popularność na świecie. Z początkiem XX wieku rower otrzymał swoją ostateczną formę, która w podstawowym zarysie funkcjonuje do dnia dzisiejszego.
W ciągu ostatnich dziesięcioleci zmianom podlegało wyposażenie dodatkowe oraz materiały wykorzystywane do wykonywania konstrukcji jednośladów. Chodziło w nim o poprawę komfortu jazdy. W roku 1920 zaczęto produkować ramy rowerowe z lekkich stopów. Pojawiły się nowe hamulce, siodełka, bagażniki, pompki, dzwonki, dynama i lampki rowerowe. Wprowadzono też podział jednośladów w zależności od przeznaczenia, czyli rowery miejskie, wyczynowe, damskie lub dziecięce.
W pierwszej połowie XX wieku wraz z rosnącą popularnością samochodu znaczenie roweru spadło. Ponowne zainteresowanie rowerem miało miejsce w latach 70-tych XX wieku, gdy nastąpił znaczny wzrost cen benzyny. Obecnie znów obserwujemy coraz większą popularność rowerów głównie ze względu na rosnącą świadomość społeczeństwa w dziedzinie ochrony środowiska i ekologii. Krajami najbardziej sprzyjającymi rowerzystom są: Dania, Holandia oraz Niemcy.
