Wybierajac się w podróż do Gruzji z pewnością warto odwiedzić niezwykłe miejsce, którym jest Szatili. Miejscowość ta jest zlokalizowana w odległości 140 kilometrów na północ od Tbilisi. Będąc tam po raz pierwszy miejsce to przypomina niesamowite dzieło architektury wykute w skale. Każdy kto przemierza okolice Kaukazu bez wątpienia powinien zagościć w Szatili. Budowle, które się tam znajdują to niepowtarzalny zabytek kultury ludowej pochodzący z początków średniowiecza, czyli około XII wieku. Najbardziej zdumiewające jest to, że zachował sie on do chwili obecnej. Stanowiła ona funkcję mieszkalna w połączeniu z obronną i pozostało tak do dzisiaj. Szatili znajduje się w wąwozie rzeki Argun, niespełna 4 kilometry od granicy z Czeczenią.
Zabytkowy zespół składa się z około 60 wież, które łączą się ścianami lub pomostami. Przemieszczając się wewnątrz tego niesamowitego kompleksu można poczuć się jak w labiryncie. Baszty stojące na zewnątrz często posiadają drewniane balkony. Całość tworzy zwartą, widowiskową fortecę. Najwięcej uroku Szatili zawdzięcza swemu wyjątkowemu położeniu. Ze względów obronnych zbudowano ją w widłach rzeki Argun i rwącego potoku, który wpada do niej dokładnie u podnóża szatilskiej budowli. Warownia stoi na wyniosłej skale, która oparła się niszczycielskiej sile wody. Z kolei za od tyłu Szatili zabezpieczają stoki pobliskiego pasma górskiego.
Co najciekawsze w owym miejscu czuć obecności przeszłych pokoleń, które zamieszkiwały to osiedle przez kilka wieków. Ściany kamiennych bloków zdobią tajemnicze petroglify. Stanowią je prymitywne rysunki ludzi i zwierząt oraz formy geometryczne. W ten sposób ukazują całą historię, kulturę i obyczajowość mieszkańców tego miejsca. Szatiliskie baszty mimo wielu przejść do dzisiaj pozostały w doskonałym stanie. Wewnątrz budynków znajduje się świeże, drewniane wykończenie. Natomiast nowe dachy chronią budowle przed deszczem. Budynek stanowi kompleks wież, a każda z nich należy do rodzin. Obecnie mieszkania, które znajdują się w srodku zostały zagospodarowane, jako pokoje gościnne dla turystów. Natomiast okoliczni mieszkańcy żyją w domach zbudowanych w pobliżu.
Miejscowość Szatili jest unikatem architektonicznym, kulturowym, krajobrazowym i historycznym. Niestety ze względu na trudnodostępne położenie osada jest dość rzadko odwiedzana przez turystów. Wynika z to ze znacznego oddalenia od Tbilisi, utrudnionej komunikacji oraz odcięcia przez około pół roku z powodu śniegu zalegającego na Przełęczy Datwis Dżwari. Szatlili leży po północnej stronie Pasma Głównego. Natomiast transport publiczny dociera jedynie do wsi Barisacho leżącej w odległości prawie 60 km.
Dlatego Szatili sprawdzi się świetnie, jako punkt podróży dla osób pokonujących góry pieszo bądź rowerem. Zwłaszcza, że zmierzając do tego miejsca otaczają nas przepiękne krajobrazy. Składają się na nie: górska roślinność, rozległe doliny, które otaczają kontrastujące z nimi stoki. Niesamowite szlaki prowadzą nas przez bajeczny świat Gruzji. Droga do Szatili jest tak piękna, że pokonując ją nie odczuwa się całego trudu, który musimy pokonać w trakcie trasy. Podążając przed siebie mijamy kaskady wodospadów.
Docierając na miejsce odczuwa się tajemnicę i spokój. W czasach radzieckich ludność została stąd wysiedlona. Dlatego w chwili obecnej mieszka tu kilka rodzin, żyjących z turystyki. W jednej z wież znajduje się schronisko Szatili, gdzie można się zatrzymać. Miejscowość posiada własną elektrownię, która zaspokaja energetyczne potrzeby ludności tej osady.
